Biogas in België, werking en meer uitgelegd

Door Sebastian Matthijsen

Energie-expert

Sebastian is al meerdere jaren de vertrouwde energie-expert van CallMePower. Zijn expertise omvat onder andere internationale beleidsvorming, vergelijkingen en energieprijzen in het binnen- en buitenland.

Biogas ontstaat door de vergisting van afvalproducten en is een duurzaam alternatief voor aardgas. Maar wat zijn de mogelijkheden van biogas en hoe werkt dit duurzame alternatief precies? In dit artikel leggen we je alles uit over biogas.

Wat is biogas?

Biogas is gas dat vrijkomt door de vergisting van afvalproducten, zoals vlees, vis en mest. Dit gas kan in een woning op dezelfde manier worden gebruikt voor de verwarming en koken. De samenstelling van biogas is echter wel anders dan de samenstelling van aardgas. Het is dus niet mogelijk om direct biogas thuis te gebruiken.

Het grootste voordeel van biogas is dat het een duurzame energiebron is. Aardgas is een fossiele brandstof en bij de verbranding ervan komt CO2 vrij dat nieuw in de lucht wordt toegevoegd. Omdat biogas ontstaat door natuurlijke producten komt er bij de verbranding van biogas geen nieuwe CO2 in de lucht. De CO2 in het biogas is afkomstig uit planten, die oude CO2 hebben opgenomen. Om deze reden kan biogas klimaatneutraal worden genoemd.

Vergistingsproces biogas produceren

Om biogas te produceren, zal er eerst organisch materiaal vergist moeten worden. De vergisting heeft vier verschillende fasen, namelijk:

1. Hydrolyse: de koolhydraten van organisch materiaal worden door bacteriën in kleinere deeltjes afgebroken.
2. Zuurfase: de deeltjes (koolhydraten en aminozuren) worden door bacteriën afgebroken tot koolstofdioxide, waterstof, ammoniak en organische zuren.
3. Azijnzuurfase: de bacteriën zetten de organische zuren verder om in azijnzuur, koolstofdioxide en waterstof.
4. Methaangasfase: methanogen zetten deze delen om in methaan en koolstofdioxide.

Wat zijn de biogas nadelen?

De grootste nadelen van biogas zijn ook de redenen waarom biogas niet wordt gebruikt voor het verwarmen van woningen in België. Doordat de samenstelling van het gas anders is dan aardgas en er niet voldoende biogas beschikbaar is, kan biogas aardgas niet vervangen. Daarbij komt kijken dat biogas ook relatief duur is vergeleken met aardgas, afhankelijk van de gasprijs.

Kan je biogas thuis gebruiken? Biogas thuis gebruiken is op dit moment nog niet mogelijk, tenzij je dit zelf opwekt en de apparaten in je woning hierop zijn aangepast, zoals de gasketel. Momenteel zijn er nog geen plannen om biogas grootschalig aan huishoudens te gaan leveren.

Biogasinstallaties in België

Biogas is niet direct te gebruiken voor de verwarming van een woning. Het heeft namelijk een andere samenstelling dan aardgas. Omdat er in België niet voldoende biogas beschikbaar is om elk huishouden te laten verwarmen op biogas, wordt het hiervoor (nog) niet gebruikt. Wel kunnen biogasinstallaties het biogas omzetten in elektriciteit.

Omdat biogas wordt gezien als groen, is de stroom die opgewekt wordt door een biogascentrale groene stroom. Daarnaast is een groot voordeel van biogas dat het een stabiele elektriciteitsbron is. Het is namelijk minder afhankelijk van factoren die men niet in de hand heeft, zoals het weer. Iets dat bij windmolens en zonnepanelen wel het geval is.

Biogas of biomassa? Biogas komt vrij door de vergisting van enkele soorten biomassa. Doordat biomassa ook gebruik maakt van pellets en houtsnippers voor het opwekken van energie, wordt het door sommigen gezien als een minder duurzame bron van energie dan biogas.

Biogastec en andere biogasinstallaties in België

Er zijn een relatief groot aantal biogasinstallaties in België actief. Een grote producent van van biogas is het Belgische bedrijf Biogastec. Dit bedrijf heeft zes biogasinstallaties in België, met een totaal vermogen van 26 MW. Dat is genoeg om 50.000 huishoudens van elektriciteit te voorzien! De grootste biogasinstallatie staat in Albertstroom, met een vermogen van 13 MW.

Biogascentrale werking omzetten naar elektriciteit

Om biogas naar elektriciteit om te zetten, zal je eerst het biogas moeten produceren. Het produceren van biogas gebeurt op zeer hoge temperaturen om het organische materiaal te vergisten. In dit proces komen enkele gassen vrij, zoals methaangas en koolstofmonoxide.

De gassen die vrij zijn gekomen in dit proces kunnen vervolgens worden gebruikt om elektriciteit op te wekken. Dit gebeurt hetzelfde als bij aardgas, namelijk met verbranding. In 2021 kwam ongeveer 410 gWh elektriciteit uit biogas. Dit is een stuk minder dan de 1.435 gWh afkomstig uit aardgas.

Biogas kiezen voor groene stroom?

Enkele leveranciers van elektriciteit in België gebruiken biogas voor het produceren van groene stroom. Je kan elektriciteit uit biogas afnemen bij DATS 24, Ebem, OCTA+, Elegant en Trevion. Het is echter niet mogelijk om bij deze leveranciers specifiek te kiezen uit elektriciteit uit biogas. Bij andere energiebronnen, zoals zonne-energie, is dit soms wel mogelijk.

Vergelijk voordat je overstapt Energie vergelijken doe je met CallMePower!

Kan je biogas tanken in België?

Het is mogelijk om biogas te gebruiken als alternatief voor CNG (Compressed Natural Gas). Wagens die rijden op CNG gas kunnen zonder problemen biogas tanken en kunnen dus CO2-neutraal rijden. Bovendien is biogas tanken een stuk goedkoper dan diesel en benzine en zelfs goedkoper dan het opladen van een elektrische auto. Hiermee is biogas ook een alternatief voor een elektrische auto.

Biogas tanken kan in België nog maar bij een kleine hoeveelheid tankstations. De grootste aanbieder van biogas bij tankstations in België is TotalEnergies met biogas beschikbaar bij 23 tankstations.

Biogas-E als belangrijke speler in Vlaanderen

Biogas-E is een vereniging zonder winstoogmerk met als doel om de biogassector in Vlaanderen te ondersteunen. Enkele belangrijke spelers op de energiemarkt, zoals Luminus en de regulator VREG, zijn lid van deze vereniging. Biogas-E steunt ook belangrijke projecten, zoals kleine biogasinstallaties op boerderijen. Het doel hiervan is om meer van deze zogenoemde pocket vergistingsinstallaties performant te laten draaien.

Biogas in de energietransitie

In 2008 werd het Europese klimaat- en energiepakket goedgekeurd en in 2015 trad het akkoord van Parijs in werking. Hiermee zou de energietransitie versneld in gang worden gezet. De productie van biogas wordt in Vlaanderen ondersteund via de toekenning van groenestroomcertificaten of investeringssteun.

Deze maatregelen zijn opgenomen in het Energiedecreet en Energiebesluit, waardoor biogas nu bijdraagt aan het tegengaan van klimaatverandering.

Alternatieven biogas België

Het grootste en ook meteen het meest voor de hand liggende alternatief van biogas is aardgas. Maar ook mazout kan worden gezien als alternatief voor biogas, aangezien het vaak wordt gebruikt voor het verwarmen van woningen.

In de nabije toekomst zal biogas echter niet snel worden gebruikt als verwarming voor woningen, maar vooral om elektriciteit op te wekken. Hiermee is het een alternatief voor andere groene energiebronnen, zoals windenergie, zonne-energie en waterenergie. Daarbij is het grootste voordeel van biogas dat het een stabiele energiebron is, net zoals aardgas.

Energiecontract bij groene energieleverancier

Een groot aantal energieleveranciers op de Belgische energiemarkt bieden tegenwoordig groene stroom aan. De oorsprong van de stroom kan echter sterk verschillen per leverancier. Daarnaast bieden enkele elektriciteitsleveranciers stroom opgewekt door fossiele brandstoffen aan als groene stroom door middel van CO2-compensatie.

Voor de écht groene energieleveranciers ga je naar onze pagina met de groenste energieleveranciers van België.

Door Sebastian Matthijsen

Energie-expert

Sebastian is al meerdere jaren de vertrouwde energie-expert van CallMePower. Zijn expertise omvat onder andere internationale beleidsvorming, vergelijkingen en energieprijzen in het binnen- en buitenland.