Een sociale woning huren of kopen in Vlaanderen

Sociale woningen zijn bedoeld voor alleenstaanden en gezinnen met een bescheiden inkomen. Om in aanmerking te komen voor een sociale woning, moet je voldoen aan bepaalde voorwaarden. In dit artikel zetten we alles over sociale woningen in Vlaanderen op een rijtje. Ontdek aan welke voorwaarden je moet voldoen, hoe je een sociale woning aanvraagt en hoe lang de wachttijd momenteel bedraagt.

Wat is een sociale woning?

Sociale huisvesting kan allerlei verschillende woontypes betreffen, het slaat niet enkel op een woning. Ook een kamer of een appartement kan vallen onder sociale huisvesting. Verder worden sociale woningen doorgaans verhuurd door sociale huisvestingsmaatschappijen of sociale verhuurkantoren.

Het doel van sociale woningbouw is om goedkoop een huis huren toegankelijk te maken voor alleenstaanden en gezinnen die zich financieel in zwaarder weer bevinden. De huurprijs via een sociaal verhuurkantoor is nooit hoger dan de prijs van een vergelijkbare woning op de private huurmarkt. Bij toewijzing van de woning wordt er met de volgende factoren rekening gehouden:

• De inschrijvingsvoorwaarden;
• De gezinssamenstelling, zo wordt een meerkamerwoning bij voorkeur toegewezen aan een gezin dat meerdere personen telt;
• Enkele voorrangsregels (hierover later meer);
• De chronologische volgorde van inschrijving.

Waar kun je een sociale woning aanvragen?

Waar woningen in de vrije sector vaak door particuliere verhuurders worden verhuurd, worden sociale woningen verhuurd door sociaal verhuurkantoren en sociale huisvestingsmaatschappijen (SHM). Een voorbeeld van een SMH is de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW). De VMSW verhuurt sociale woningen verspreid over het gehele Vlaams Gewest.

Sociale huisvestingsmaatschappijen verhuren sociale woningen uit hun eigen patrimonium. Een sociaal verhuurkantoor daarentegen verhuurt woningen door, die voorheen aangeboden werden op de huurmarkt. Ook het aanvraagproces verschilt:

• Bij een sociale huisvestingsmaatschappij wordt gebruikgemaakt van een wachtlijst;
• Bij een sociaal verhuurkantoor maakt men gebruik van een puntensysteem.

Een sociale woning in Antwerpen Ben je op zoek naar een sociale woning in Antwerpen? Dan kun je de lijst van sociale huisvestingsmaatschappijen in Antwerpen raadplegen. Hier heb je een duidelijk overzicht van de maatschappijen waar je terecht kan voor meer informatie over sociale woningen in Antwerpen.

Wat zijn de voorwaarden voor een sociale woning?

Er zijn enkele voorwaarden waaraan je moet voldoen om recht op een sociale woning te hebben. De sociale woning voorwaarden verschillen per gewest. In Vlaanderen zijn ze als volgt:

• Je bent 18 jaar of ouder;
• Je gezinsinkomen bedraagt niet meer dan een vastgesteld bedrag (zie onderstaande tabel);
• Je mag geen woning of bouwgrond in gedeeltelijk of volle eigendom of vruchtgebruik hebben, zowel in het binnen- als buitenland;
• Je moet ingeschreven staan in het bevolkings- of vreemdelingenregister.

Invaliditeit en een sociale woning aanvragen Indien je last hebt van een invaliditeit, worden speciale woningen of appartementen voor gehandicapten gereserveerd. Daarom is het verstandig om voor nadere informatie contact op te nemen met een sociale woonmaatschappij in jouw omgeving.

Hoe kun je een sociale woning aanvragen?

Een sociale huurwoning aanvragen doe je bij een sociale huisvestingsmaatschappij, ook wel een sociale woningcorporatie genoemd. Je dient de aanvraag te doen bij de SMH die werkzaam is in de gemeente waar je gedomicilieerd bent. Om een sociale woonmaatschappij te vinden in jouw gemeente, kun je het beste gebruik maken van de Vlaamse zoekmachine voor sociale huisvestingsmaatschappijen. Vervolgens wordt je geplaatst op een wachtlijst.

Wanneer je na de aanvraag voor een sociale woning en enige wachttijd een sociale woning aangeboden krijgt, en deze aanvaardt, krijg je een huurcontract van negen jaar aangeboden. Het is in de wet vastgesteld dat bij ondertekening van het huurcontract je verplicht bent om de huurwaarborg te betalen.

Een sociale woning kopen Je bent niet verplicht om een sociale woning te huren. Je kunt eveneens een sociale woning kopen. De prijs voor dit type woning wordt aangeboden tegen gunstige voorwaarden en voor een lagere prijs dan de marktprijs. Om je in te schrijven voor een sociale koopwoning neem je eveneens telefonisch contact op met een woonmaatschappij in jouw buurt.

Hoelang is de wachttijd voor een sociale woning?

Het proces van toewijzing van een huurwoning verschilt per sociale huisvestingsmaatschappij. In veel gevallen gebeurt de toewijzing op basis van een chronologische lijst van kandidaten. Er zijn nog andere factoren die de toewijzingen kunnen beÏnvloeden:

• Eventuele voorrangsregels;
• De urgentie van de situatie;
• De oordeelkundige bezetting van de vrijgekomen woning. Een woning met meerdere slaapkamers zal bijvoorbeeld eerder aan een gezin worden toegewezen.

Voorrangsregels omvatten onder andere een mogelijke handicap, veranderingen in de gezinssituatie of het behoud van een langdurige woonverbinding. Deze laatste houdt in dat kandidaat-huurders die de afgelopen 10 jaar ten minste 5 jaar onafgebroken in de gemeente hebben gewoond, voorrang krijgen.

Niet veel mensen voldoen aan de voorrangsregels. Het gevolg is dat de wachttijd op een sociale woning behoorlijk lang duurt. Zo bedroeg de gemiddelde wachttijd in 2022 maar liefst vier jaar. Sta je al langer dan vier jaar op de wachtlijst? Dan kom je in aanmerking voor een huurpremie. Deze premie kun je aftrekken van de maandelijkse huur die je op de private huurmarkt moet betalen.

Het verschil tussen een sociale huisvestingsmaatschappij en sociaal verhuurkantoor Dit artikel bespreekt voornamelijk het aanmeldproces bij een sociale huisvestingsmaatschappij. De toewijzing van een woning bij een verhuurkantoor werkt doorgaans met een puntensysteem. Wil je meer weten over het puntensysteem? Dan dien je de website van het sociale verhuurkantoor waar je je wilt aanmelden raad te plegen.

Dringend een sociale woning nodig?

Heb je dringend een sociale woning nodig? Neem dan contact op met een sociaal verhuurkantoor. Dit is een officieel erkende organisatie die woningen verhuurt op de private huurmarkt voor een redelijke huurprijs aan mensen met een beperkt inkomen. Sociale verhuurkantoren geven de prioriteit aan de meest kwetsbare gezinnen en individuen.

Wat kun je doen om de kans op een sociale woning te vergroten?

Na het inschrijven voor een socale woning is de wachttijd overduidelijk behoorlijk lang. Een sociale woning zonder wachttijd bestaat in Vlaanderen niet. Wel kunnen de wachttijden per gemeente soms significant verschillen. Zo was de wachttijd in de gemeente Sint-Jans-Molenbeek in 2022 maar liefst veertien jaar. Je bent toegestaan om je in te schrijven bij verschillende sociale verhuur instanties. Zo kun je de wachttijd eventueel verkorten:

• Je kunt je inschrijven bij meerdere en verschillende soorten sociale verhuurders;
• Je kunt je inschrijven bij een ruime keuze aan woningtypes;
• Je kunt je inschrijven in meerdere gemeenten, om zo het gebied waarin je een sociale huurwoning toegewezen kunt krijgen vergroot.

Sociale huur bij Vlaams Woningfonds

In sommige gevallen kun je in aanmerking komen voor een sociale huurwoning van het Vlaams Woningfonds. Dit is wanneer je gezin uit meer dan 5 gezinsleden bestaat, je een bescheiden inkomen hebt en op zoek bent naar een sociale huurwoning in één van de stedelijke centra van Vlaanderen.

Weet je niet zeker of je in aanmerking komt voor een sociale woning van het Vlaams Woningfonds? Neem dan contact op met het Vlaams Woningfonds.