Verwachting energieprijzen 2023 België: uitleg & tips

We merken het allemaal, de energieprijzen staan al maanden ontzettend hoog. Niet alleen in België zijn de energieprijzen gestegen, in grote delen van Europa gebeurde hetzelfde. Wat is de oorzaak van de stijgende energieprijzen en wat is de verwachting voor de energieprijzen in 2023 in België? We leggen je het allemaal uit in dit artikel over de hoge energieprijzen.

---

Verwachting energieprijzen 2023 België

Dat de energieprijzen op een zeer hoog niveau staan, is voor niemand een verrassing meer. Maar de meest belangrijke vraag is of en wanneer de energieprijzen weer gaan dalen. De hoogte van de energieprijzen is afhankelijk van een aantal factoren. CallMePower geeft de verwachte evolutie van de energieprijzen in 2022 en 2023 in België.

Prognose energieprijzen lange termijn België door CallMePower

De verwachting van de energieprijzen in 2023 is vooral afhankelijk van vier factoren:

• toevoer van aardgas naar Europa / België;
• elektriciteitsproductie in Frankrijk;
• het weer in de wintermaanden (koude of milde winter);
• interventie van Belgische overheid / Europese Unie.

Doordat de evolutie van de energieprijzen afhankelijk is van meerdere factoren is het lastig om een goede voorspelling te maken en is het niet mogelijk om met zekerheid te zeggen dat de onderstaande prognose van de energieprijzen ook daadwerkelijk uit zal komen.

Op de korte termijn verwacht CallMePower dat de energieprijzen niet sterk zullen afnemen, maar ook niet sterk zullen toenemen. De eerste (kleine) prijsdalingen kunnen worden verwacht in het derde en vierde kwartaal van 2023. De komende maanden en het eerste kwartaal van 2023 blijven echter zeer onzeker.

Zoek een voordeliger tarief en bespaar op je energiefactuur Bekijk de goedkoopste energieleveranciers van deze maand of vergelijk energieleveranciers.

Uitleg verwachting energieprijzen 2022 en 2023

De gasreserves in de Europese Unie, maar ook in België, waren eind augustus voor 80 % gevuld, waarmee de doelstelling die door de Europese Unie gesteld was, werd bereikt. Eind september waren de gasreserves in België voor meer dan 90 % gevuld. Hoewel dit positief is, blijven de gasleveringen aan de Europese Unie uiterst onzeker, waardoor de gasprijs erg hoog blijft.

De energieprijzen in Europa zijn op het moment sterk afhankelijk van de elektriciteitsproductie in Frankrijk, een belangrijke producent in de Europese Unie. Onderzoeken onthulden dat een aantal kerncentrales direct onderhoud nodig hebben en daardoor tijdelijk buiten dienst zijn gesteld. De energieprijzen in Frankrijk zijn hierdoor sterk toegenomen en de tijdspanne waarin de problemen worden opgelost, zal een invloed hebben op de energieprijzen in de meeste omliggende landen.

Verder is de productie van hernieuwbare energie, dat tegenwoordig een groot gedeelte van de Europese energiemix vertegenwoordigd, relatief laag. Door minder regen en droogte in de meeste landen van Europa, kunnen waterkrachtcentrales niet op hun volledige capaciteit werken. Verder zal de opbrengst van zonnepanelen in de wintermaanden afnemen door minder zonuren. De opbrengst van windenergie neemt over het algemeen toe in de winter, maar zal de lagere opbrengst van water- en zonne-energie niet kunnen compenseren.

De beslissingen die worden genomen in de Europese Unie en door de Belgische regering kunnen een groot effect hebben op de energieprijzen. Zo zou er mogelijk een prijsplafond worden geïntroduceerd en wordt er ook gekeken naar de introductie van een winst plafond voor producenten van goedkope energie, zoals wind.

Hoge energieprijzen België 2021 en 2022

De energieprijzen hebben een historische hoogte bereikt door de energiecrisis. De vorige keer dat de gemiddelde energieprijs in België zo hoog stond was in november 2018. De reden hiervoor was dat een gedeelte van de kerncentrales stillagen en hierdoor de prijzen piekten. De gemiddelde jaarprijs voor elektriciteit lag toen op € 1.069. In 2022 ligt de jaarprijs echter significant hoger.

De energieprijzen in België zijn sinds mei 2020 sterk aan het stijgen. In mei 2020 bedroeg de gemiddelde prijs voor elektriciteit € 848,07 per jaar en voor aardgas € 926,88. Meer dan twee jaar later, in september 2022, lag de prijs voor elektriciteit op € 3.257 per jaar en voor aardgas op € 8.103 per jaar. In de grafiek hieronder is de zeer sterke stijging van de elektriciteitsprijs en gasprijs duidelijk te zien.

Evolutie energieprijzen grafiek België 2019 - 2023

In de grafiek hieronder is de evolutie van de energieprijzen in België voor een gemiddeld huishouden weergegeven.

De genoemde prijzen zijn afkomstig van de VREG, de regulator voor de energiemarkt in Vlaanderen. De gemiddelde elektriciteitsprijs is gebaseerd op een gemiddeld huishouden met een jaarlijks verbruik van 1.600 kWh overdag en 1.900 kWh 's nachts. De gemiddelde gasprijs is gebaseerd op een gemiddeld huishouden met een jaarlijks gasverbruik van 23.260 kWh. Beide prijzen zijn de gemiddelde marktprijzen van alle commerciële energieleveranciers in België.

Bron: VREG, 2023

Op zoek naar meer informatie over de evolutie van elektriciteitsprijzen in Vlaanderen? Bekijk de CallMePower-index voor elektriciteit.

Meer informatie of advies ontvangen over de hoge energieprijzen en hoe je kunt besparen? Neem contact op met CallMePower en onze energie experts adviseren je gratis over de energieprijzen en leveranciers. Bel ons op: 📞 02 588 92 38.

Niet alleen de energieprijzen zijn sterk toegenomen, veel producten en diensten zijn de afgelopen periode in prijs gestegen. De stijgende energieprijzen kunnen namelijk een effect hebben op veel sectoren doordat elektriciteit, aardgas en aardolie bijna door iedereen gebruikt wordt. Zo zijn levensmiddelen een stuk duurder geworden en zelfs de waterprijs is toegenomen.

Reden hoge energieprijzen België

Zoals te zien in de grafiek hierboven, begonnen de energieprijzen sterk te stijgen in mei 2020, precies na de eerste besmettingsgolf van COVID-19 (coronavirus) in België. Je zou dus denken dat de eerste prijsstijging veroorzaakt werd door COVID-19. Dat is echter maar gedeeltelijk waar. Daarnaast heeft de oorlog in Oekraïne uiteraard ook een zeer groot effect op de huidige energieprijzen.

We leggen je hieronder uit waarom de energieprijzen zo sterk zijn gestegen.

Invloed COVID-19 op stijgende energieprijzen

In april 2020, de eerste maand waarin België in lockdown zat, bereikten de elektriciteitsprijs en gasprijs het laagste punt in een lange tijd. Deze daling werd niet zozeer veroorzaakt door COVID-19, maar droeg hier wel aan bij. Veel bedrijven waren gesloten en er werd simpelweg minder energie verbruikt. Toen België weer langzaam open ging, nam de vraag naar aardgas en elektriciteit sterk toe. Deze grote stijging in de vraag was niet verwacht, waardoor de vraag groter was dan het aanbod van energie.

Energieprijzen en stijging prijs per ton CO2

Om de productie van groene energie te stimuleren, moeten producenten die fossiele brandstoffen, zoals aardgas en steenkool gebruiken om energie te produceren, betalen voor elke ton CO2 die wordt uitgestoten bij de productie hiervan.

De prijs van EU ETS, oftewel Europese CO2-rechten, heeft inmiddels een recordhoogte bereikt. In 2020 kostte een ton CO2 nog € 23,00, waar dat op 4 februari 2022 € 96,74 bedroeg. Als gevolg van deze toename, namen de prijzen van elektriciteit ook toe. Deze prijzen worden namelijk doorberekend aan de consument.

Inmiddels is de prijs van de CO2-rechten lichtelijk gedaald, maar het ziet er niet naar uit dat het prijsniveau van 2020 weer bereikt zal worden. Op 1 september 2022 kostte één ton CO2 € 73,70.

Weten of groene stroom duurder is? Bekijk dan het CallMePower onderzoek naar de prijzen van groene stroom.

Vast of variabel tarief kiezen bij hoge energieprijzen? Bekijk ons artikel over het kiezen tussen een vast of variabel energietarief en kom meer te weten over de mogelijkheden om je energiefactuur te verlagen.

Invloed gas- en olieprijs op hoge energieprijzen

De prijzen van aardgas en aardolie bepalen in een zeer grote mate de energieprijzen. Onder andere door het grote gebruik van aardgas voor verwarmen van woningen en koken, maar ook door de elektriciteitsproductie met aardgas. Hieronder bekijken we de invloed van olie en aardgas op de energieprijzen.

Invloed van gasleveringen op de energieprijzen in 2022

Volgens Elia werd in 2021 22,8 % van alle elektriciteit opgewekt door aardgas. In de Europese Unie was dit volgens Eurostat in 2020 7,8 %. Daarnaast blijkt uit de laatste cijfers van de energieregulator CREG dat in België ongeveer 3,5 miljoen huishoudens gebruik maken van aardgas, ongeveer 71 % van alle huishoudens in België. Aardgas is dus ontzettend belangrijk voor België.

Het bekende prijsmechanisme van vraag en aanbod is ook van toepassing op de prijs van aardgas en elektriciteit. Het aanbod van aardgas is op dit moment lager dan de vraag, waardoor de prijzen stijgen. Daarnaast is de toekomst van gasleveringen niet zeker, wat resulteert in hogere prijzen op de groothandelsmarkt. Bovendien zorgt de oorlog in Oekraïne voor een extra verhoogde onzekerheid in gasleveringen.

Hoge gasprijs en gasreserves België heeft geen natuurlijke gasreserves, waardoor al het aardgas ingevoerd moet worden uit andere landen. Hierdoor is België in een grotere mate afhankelijk van de marktprijzen van aardgas op de wereldmarkt.

Olieprijs en hoge energieprijzen

De prijs van aardgas is sterk afhankelijk van de olieprijs en is zelfs in zekere mate gekoppeld aan de olieprijs. De reden hiervan is om te voorkomen dat gebruikers massaal overstappen naar een andere energiebron bij prijsverschillen.

In het tweede kwartaal van 2020 lag de olieprijs op een zeer laag niveau, waardoor de energieprijzen in die periode ook relatief laag waren. In het derde kwartaal van 2020 begon de olieprijs sterk te stijgen, waardoor de prijs van elektriciteit ook toenam.

De prijs van één vat Brent olie op de groothandelsmarkt in Europa kostte in april 2020 18,38 USD en in februari 2022 97,13 USD. Dit is een toename van meer dan 400 %.

Maatregelen tegen de hoge energieprijzen

De hoge energieprijzen zijn een probleem dat in heel Europa speelt. Niet zo gek dat Europa en partners, zoals de Verenigde Staten, op zoek zijn naar oplossingen. Daarnaast probeert de Europese Unie de afhankelijkheid van Russisch gas sterk te verminderen. Ook dit heeft effect op de energieprijzen op lange termijn.

Maatregelen overheid tegen hoge energiekosten

Op 2 februari 2022 bereikte de Belgische regering een akkoord over de maatregelen in verband met de hoge energieprijzen, met een sterkere focus op kwetsbare klanten en een minder grote impact op de middenklasse. Deze maatregelen zouden een gemiddeld gezin helpen om € 165 op haar rekeningen te besparen.

Het sociaal tarief - een gunstig tarief voor elektriciteit en aardgas bepaald door de federale regulator (CREG) - werd verlengd tot eind juni en tijdelijk uitgebreid tot een half miljoen kwetsbare gezinnen. Elke Belgische consument ontvangt een eenmalige verwarmingsbonus van € 100, ongeacht het verbruik of de energiebron. Deze wordt automatisch afgetrokken van de energiefactuur zonder dat dit moet worden aangevraagd. Bovendien is de btw op elektriciteit tot 31 maart 2023 verlaagd van 21 % naar 6 %.

Voor Rémy Goller, Country Manager van CallMePower, zijn de maatregelen van de Belgische regering echter onvoldoende: "Hoewel deze maatregelen meer dan welkom zijn, volstaan ze niet om de exponentiële stijging van de energieprijzen waarmee de Belgische gezinnen momenteel worden geconfronteerd te compenseren"

Nieuwe maatregelen hoge energieprijzen september 2022

Op 16 september 2022 heeft de federale regering het basispakket energie aangekondigd. Huishoudens die een variabel energiecontract hebben of een vast contract afgesloten na 1 oktober 2021, ontvangen een tegemoetkoming in november en december 2022. Deze tegemoetkoming bedraagt € 135 per maand voor aardgas en € 61 per maand voor elektriciteit. Deze kortingen worden berekend in de voorschotfacturen voor het einde van 2022.

Bekijk of je in aanmerking komt voor het sociaal tarief energie en maak gebruik van een verlaagd energietarief.

Internationale maatregelen hoge energieprijzen

Internationale maatregelen zullen over het algemeen de grootste invloed hebben op de energieprijzen. Op 25 maart 2022 heeft de Amerikaanse president Joe Biden toegezegd minimaal 15 miljard kubieke meter vloeibaar gas (LNG) te leveren, goed voor ongeveer 10 % van het totale jaarlijkse verbruik van Russisch gas in Europa. Na deze aankondiging daalde de groothandelsprijs van aardgas in Europa direct met ruim 9 %.

Daarnaast heeft Nederland aangekondigd de gasleveringen weer op te voeren, nadat deze eerder sterk waren teruggedraaid. Nederland, dat in bezit is van het grootste gasveld van Europa, zal in 2022 maximaal 7,6 miljard kubieke meter gas gaan leveren.

Op dit moment is het niet mogelijk om al het benodigde gas dat in de Europese Unie gebruikt wordt te importeren in de vorm van LNG. Leveranciers en Europese landen hebben hier simpelweg de infrastructuur niet voor. Grote producenten van LNG, zoals Qatar, Canada en de VS, hebben aangekondigd de productiecapaciteit te vergroten. Dit zal echter nog een aantal jaar op zich laten wachten.

Vergroening Europa en de hoge energieprijzen

Naast het opvoeren van de import van aardgas, zoeken overheden ook naar alternatieven voor gas. De Europese Unie wil investeringen in groene energiebronnen, zoals windenergie en zonne-energie, snel opvoeren. Daarnaast is het leveren van groene stroom door aantrekkelijker geworden, waardoor de vergoedingen van het injectietarief ook relatief hoog zijn.

In België heeft de regering besloten om de belasting op zonnepanelen, zonnecollectoren, zonneboilers en warmtepompen per 1 april te verlagen naar 6 %. De regering heeft dit besloten om de energietransitie te versnellen en het aanschaffen van duurzame energiebronnen aantrekkelijker te maken.